Laguna - Bukmarker - Prava knjiga o pravoslavlju – Prikaz knjige „Srpsko pravoslavlje“ - Knjige o kojima se priča
VestiIntervjuiPromocijeAkcijeKnjiževni klubPrikazi#knjigoljupci#TriRajkeVideoKolumneNagradeKalendar

Prava knjiga o pravoslavlju – Prikaz knjige „Srpsko pravoslavlje“

Prvobitno objavljena 1989. godine, u vreme kad su religija i crkvena istorija tek dobijale vidnije mesto u javnosti i publicistici, knjiga „Srpsko pravoslavljeSlobodana Reljića i Momčila Petrovića nije ni danas ništa manje aktuelna, premda može delovati kako je o povesti Srpske pravoslavne crkve dovoljno rečeno, te da je širi auditorijum veoma dobro upoznat sa svetosavljem kao religijom i ideologijom.

Međutim, Reljić i Petrović nam svojom jednostavnošću i neposrednošću – koje su sasvim prikladne pravoslavlju – pokazuju jedan specifičan pristup ne samo veri kod Srba, nego i hrišćanstvu kao religiji sačinjenoj od simbola i običaja koji su svima poznati, mada se retko sagledava njihovo izvorno poreklo i značenje.

Neposrednost kojom je knjiga pisana ogleda se i u tome što nije preopterećena onom crkvenom terminologijom koja bi mogla odbiti publiku nenaviknutu na hagiografski stil, pa se tako i o životu Isusa Hrista, i o bogosluženjima, i o monaštvu, i o svetim tajnama, i o verskim praznicima govori jezikom koji je razumljiv najširem krugu čitalaca, pri čemu se citati iz Svetog pisma i crkvenoslovenski oblici pojedinih reči koriste samo ako su zaista neophodni i ako su već dovoljno odomaćeni u svakodnevnoj komunikaciji.

Vodeći nas do epohe Hristovog života i ranog hrišćanstva, autori se ne drže strogo crkvenih kanona koji su docnije uspostavljeni, nego nas upoznaju i sa pojedinim zaboravljenim biblijskim legendama, koje su svojevremeno potisnute ili čak izbačene iz zvaničnih svetih spisa, mada bismo možda upravo zahvaljujući njima lakše razumeli kako je Novi zavet skriven u Starom i kako je Stari zavet otkriven u Novom.

Osvrnuvši se posebno na krsnu slavu kao običaj vezan isključivo za srpsku tradiciju, Reljić i Petrović dali su i zanimljive priče koje se kriju iza naziva najpoznatijih verskih praznika, a posvetili su pažnju još jednoj karakteristici srpskog pravoslavlja, oličenoj u religiozno transformisanoj kosovskoj tragediji, gde su istorijski likovi kneza Lazara, Vuka Brankovića, Miloša Obilića i Kosovke devojke sasvim prilagođeni biblijskom Isusu, Judi Iskariotskom, Svetom Petru i ženama mirosnicama.

Podelivši svoju knjigu na dva dela, Reljić i Petrović su najpre dali presek kroz najbitnije segmente pravoslavne vere, uz poseban osvrt na njene specifičnosti kod Srba, da bi zatim hronološki izneli najznačajnije događaje vezane za nastanak, razvoj, raskole i raspade, ali i ponovna ujedinjenja autokefalne Srpske pravoslavne crkve, čiji istorijat nije ništa manje buran od istorijata naroda kojem je služila i kojeg je predstavljala ako drugih legitimnih predstavnika u datom trenutku nije bilo.

Iako je ta povest napisana jednostavno, maltene kao jedna neprekidna i relativno kratka priča, ona nas ipak vodi do nekih podataka za koje se ne može reći da su poznata široj javnosti, pa ćemo tako shvatiti kolika je istorijska nepravda načinjena karlovačkom mitropolitu Stefanu Stratimiroviću što je ostao upamćen samo kao protivnik jezičke reforme Vuka Karadžića, shvatićemo da su fanariotski Grci bili možda i veći protivnici autokefalne Srpske crkve nego što su to bili osmanski Turci, a razumećemo i kako se moglo desiti da srpsko pravoslavlje u Dalmaciji bude ugroženo nakon što je Napoleonovu Francusku pobedila – pravoslavna Ruska imperija.

Sagledavši objektivno i sa izvesne istorijske distance probleme Srpske pravoslavne crkve nakon Drugog svetskog rata – od nekanonskog otcepljenja Ohridske arhiepiskopije, preko raskola srpskih pravoslavaca u Americi, do pokušaja stvaranja Crnogorske pravoslavne crkve – Reljić i Petrović će umesto zaključka citirati jedan govor patrijarha Pavla, iz čijih reči čitaoci mogu da zaključe kako svaki raskol unutar Srpske pravoslavne crkve može jedino da se reši susretom i izmirenjem braće, dok pobednik treba da bude niko drugi do Sveti Sava.

Autor: Dušan Milijić


Podelite na društvenim mrežama:

Povezani naslovi
ljubavna priča u sedam talasa putujući bioskop gospodina saita u prodaji od 8 novembra laguna knjige Ljubavna priča u sedam talasa – „Putujući bioskop gospodina Saita“ u prodaji od 8. novembra
07.11.2024.
Danska autorka Anete Bjeufelt je svestrana i kreativna ličnost. Osim što piše bestselere, ona je slikarka i nagrađivana pevačica i kantautor šest albuma, sa nominacijom za nagradu Gremi. Njeno književ...
više
prava književna poslastica onda mora da je tako lusi adams u prodaji od 8 novembra laguna knjige Prava književna poslastica: „Onda mora da je tako“ Lusi Adams u prodaji od 8. novembra
07.11.2024.
Ako tražite roman s kojim ćete se ušuškati uz čašu omiljenog napitka, ovo je pravi izbor. Dok budete čitali „Onda mora da je tako“ Lusi Adams, nećete skidati osmeh sa lica. Kako izgleda savršen živ...
više
radno vreme delfi knjižara za vreme praznika 11 novembra 2024  laguna knjige Radno vreme Delfi knjižara za vreme praznika 11. novembra 2024.
07.11.2024.
Tokom državnog praznika – Dan primirja u Prvom svetskom ratu – Delfi knjižare rade po neizmenjenom radnom vremenu. Kada je reč o onlajn porudžbinama – kurirska služba u ponedeljak 11. novembra neće...
više
promocija knjige preživeti haos zorice tomić 14 novembra laguna knjige Promocija knjige „Preživeti haos“ Zorice Tomić 14. novembra
07.11.2024.
U četvrtak 14. novembra u 18 sati u kafeteriji Bukmarker knjižare Delfi SKC biće predstavljena knjiga „Preživeti haos“ prof. dr Zorice Tomić.   U razgovoru će, pored autorke, učestvovati i pr...
više

Naš sajt koristi kolačiće koji služe da poboljšaju vaše korisničko iskustvo, analiziraju posete sajtu na sajtu i prikazuju adekvatne reklame odabranoj publici. Posetom ovog sajta, vi se slažete sa korišćenjem kolačiča u skladu sa našom Politikom korišćenja kolačiča.